محیط کشت چیست؟
محیط کشت (Growth Medium)، محیطی حاوی مواد مغذی است که به منظور رشد سلول‌های گیاهی، جانوری و میکروارگانیسم‌ها در شرایط آزمایشگاهی استفاده می‌شود. محیط کشت حاوی مقادیر مناسب از اسیدهای آمینه، کربن، نیتروژن، مواد معدنی و ویتامین‌ها است که باعث تنظیم چرخه سلولی می‌شود. این ترکیبات به بقا، رشد، شمارش و انتخاب میکروارگانیسم‌ها کمک می‌کند.
محیط کشت در علوم زیست‌شناسی، علوم آزمایشگاهی، کشاورزی و صنایع مختلف برای تحقیقات، مطالعه آلودگی‌های میکروبی، تولید دارو‌ها و مواد شیمیایی استفاده می‌شود.
انواع محیط کشت براساس حالت فیزیکی
محیط‌های کشت براساس حالت فیزیکی به چهار دسته تقسیم می‌شوند. وجود تنوع باعث بهبود بازدهی، استفاده در تحقیقات متنوع و پاسخ دقیقتر به تغییرات می‌شود.
محیط کشت جامد
محیط کشت جامد (Solid Culture Medium)، محیطی با حالت ژله‌ای و جامد است که امکان رشد باکتری‌هارا به صورت کلنی فراهم می‌کند و به جداسازی و شناسایی باکتری‌ها کمک می‌کند. وجود آگار در این نوع محیط کشت، بستری ژله‌ای و سفت را برای رشد میکروارگانیسم و سلول‌ها فراهم می‌کند.
محیط کشت مایع
محیط کشت مایع (Broth Culture Medium) باعث رشد یکنواخت سلول‌ها در محیط مایع می‌شود که این روش امکان کنترل دقیقتر شرایط محیطی و منابع غذایی را فراهم می‌کند.
محیط کشت نیمه‌جامد
محیط کشت نیمه‌جامد (Semisoild Culture Medium) دارای خصوصیاتی از هر دو نوع محیط کشت جامد و مایع است. این نوع محیط کشت دارای ماده ژله‌ای یا غیرجامد به همراه مایع است که در مواردی به عنوان جایگزین میانه بین محیط کشت جامد و مایع استفاده می‌شود.
محیط کشت دوفازی
در محیط کشت دوفازی (Biphasic Culture Medium) از دوفاز مختلف مایع (مثل آب و روغن) برای پرورش سلول‌ها و میکروب‌ها استفاده می‌شود. در این روش، برسی کنترل دما و شرایط دیگر به شکل دقیقتری انجام می‌شود. استفاده از محیط کشت دوفازی باعث افزایش بازده تولید مواد مفید، همچنین جلوگیری از تماس مستقیم سلول‌ها و میکروب‌ها با هوا انجام می‌شود.
انواع محیط‌های کشت براساس ترکیب شیمیایی
محیط‌های کشت براساس ترکیب شیمیایی می‌توانند به دسته‌های مختلفی تقسیم شوند. تفاوت در ترکیبات تشکیل‌دهنده محیط کشت می‌تواند به دلیل تفاوت در نیازهای موجودات زنده، سازگاری با شرایط و مواد خاص، و همچنین کنترل دقیق شرایط برای تحقیقات باشد.
محیط کشت پایه / عمومی
محیط کشت پایه (Basic Culture Medium) حاوی حداقل نیازهای ضروری رشد باکتری است. طیف گسترده‌ای از سلول‌ها و میکروب‌ها می‌توانند بر روی این محیط کشت رشد و تکثیر شوند.
محیط کشت غنی‌شده
محیط کشت غنی شده (Enrichment Culture Medium) دارای افزودنی‌ها و ترکیبات اضافی، به منظور بهبود عملکرد و بهره‌وری بالاتر مطابق با نیازهای میکروارگانیسم طراحی شده و در تحقیقات پیشرفته مورد استفاده قرار می‌گیرد.
محیط کشت اختصاصی
بعضی از میکروارگانیسم‌ها برای رشد و تکثیر به ترکیبات خاصی نیاز دارند. محیط کشت اختصاصی (Specialized Culture Medium) برای میکروارگانیسم‌های خاص طراحی شده است و شرایط مناسب برای یک میکروارگانیسم با ویژگی‌های خاص را فراهم می‌کند.
محیط کشت افتراقی
محیط کشت افتراقی (Differential Culture Medium) دارای شناساگرها و ترکیبات خاصی است که امکان تمایز سویه‌های میکروبی را هنگام رشد و تکثیر فراهم می‌کند. استفاده از محیط کشت افتراقی منجر به بروز ویژگی‌های مشخص توسط سلول یا سویه میکروبی شده و امکان تشخیص دقیقتر سلول‌هارا فراهم می‌کند.
محیط کشت انتخابی
محیط کشت انتخابی (Selective Culture Medium) حاوی ترکیبات و شرایط خاصی است که فقط به میکروارگانیسم‌هایی با خصوصیت‌های دلخواه اجازه رشد و تکثیر می‌دهند و مانع از رشد بقیه باکتری‌ها می‌شوند.
محیط کشت کامل
محیط کشت کامل (Complete Culture Medium)، ترکیبی متوازن از تمام مواد غذایی، عناصر و ترکیبات لازم برای رشد و تکثیر میکروارگانیسم‌ها است. این محیط‌ها معمولا به صورت مایع یا جامد در دسترس هستند و براساس نیاز میکروارگانیسم و اهداف تحقیقاتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
محیط کشت ترابری
محیط کشت ترابری (Transport Culture Medium) شامل عناصری است که مانع رشد سلولی می‌شود. این محیط کشت تنها با هدف ذخیره‌سازی یا جا‌یه‌جایی میکروارگانیسم‌ها، با حداقل میزان آسیب استفاده می‌شود.
این تنوع، شرایط بهینه برای رشد و بررسی میکروارگانیسم‌ها را فراهم کرده و امکان تحقیقات گسترده در علوم زیستی، پزشکی و صنایع مختلف را ایجاد می‌کند. بهینه‌سازی محیط کشت می‌تواند تأثیر بسزایی در کشف‌های علمی و توسعه فناوری داشته باشد.
شرکت وریافارمد پارس آماده ارائه محیط‌های کشت پلیتی آماده با کیفیت بالا برای نیازهای تحقیقاتی و صنعتی شماست. جهت کسب اطلاعات بیشتر و سفارش محصول، با شماره‌های درج‌شده تماس بگیرید.